Bir insanın bir böbreğinde rahatsızlık bulunup çalışmadığında diğer böbrek bu sorunu ortadan kaldırabilmek için daha çok efor sarf etmektedir. Bu noktada bir böbreğin ötekinin eksikliğini yok edebilmek için daha çok güçlenmeye başladığı görülmektedir.
Bu yazımda sizlerle birlikte Bireysel Psikolojinin kurucu Alfred Adler'in tanımladığı aşağılık ve üstünlük kompleksini tanıyacağız. Aslında birbiriyle iç içe geçmiş olan iki kavramdan bahsediyoruz çünkü üstünlük kompleksi kişinin doğuştan var olan aşağılık kompleksine dayanarak kendini diğer insanlardan daha üstün görme karmaşasıdır. Psikiyatrik bir rahatsızlık değildir ancak psikolojik bir sorundur.
Üstünlük kompleksi, aşağılık kompleksine bir tepki olarak meydana gelen diğer deyişle hissedilmek istenmeyen yetersizlik duygusuna karşı geliştirilen bir savunma mekanizmasıdır.
Çevrenizde sürekli kendini öven, harikaymış gibi davranmaya çalışan, kendi başarılarını dünyanın en büyük başarılarıymış gibi anlatan bireyler varsa bu bireylerin üstünlük kompleksine sahip olma ihtimalleri vardır.
Üstünlük kompleksine sahip bireyler genellikle;
Kendilerini diğer insanlarla karşılaştırır ve kendi üstünlüklerini ispat etmek için çaba gösterirler.
Kendi başarısızlıkları, korkuları, eksiklikleri ve sorunlarını inkar ederek baskılar ve örtbas etmeye çalışırlar.
Olay ve durumları kibirli ve küçümseyici bir şekilde ele alırlar.
Bulundukları ortamda ilgi odağı olma konusunda ısrarcı davranışlar sergilerler.
Mükemmelliyetçilik takıntısına sahip olma eğilimi gösterirler.
Diğer insanların duygularını ve hislerini anlamamaya çalışma, diğer bir deyişle empati eksikliği sergilerler.
Kontrol çılgınlığı sergiler, kontrolü kaybetmesi durumunda üstünlüğü de kaybedeceği yanılsaması içindedirler.
Kendi hatalarını kabullenmekte zorlanırlar.
Aşağılık kompleksi ise; kişinin kendisini ezik, beceriksiz, aşağı, önemsiz ve yetersiz bir insan olarak görmesine ve değerlendirmesine neden olan ruhsal içeriktir. Aşağılık kompleksi olan insanlar eleştiriye duyarlıdır, rekabetten kaçarlar. Birileri ile karşılaştırıldığı hissine kapıldığında kolayca kendisi ile ilgili olumsuz değerlendirmelerde bulunur. Benlik saygısı yetersizliği ve kendini kolayca değersiz bir insan olarak görme aşağılık kompleksinin önemli yansımalarıdır.
Aşağılık kompleksine sahip bireyler genellikle;
Düşük benlik saygısı belirtileri gösterme
Övgü ve eleştirileri gereğinden fazla analiz etme eğilimi
Sürekli olarak başkalarından onay ve övgü beklemek
Özellikle sosyal ortamlarda aileden, arkadaşlardan ve iş arkadaşlarından uzaklaşma
Yetersizlik duygularını telafi etmek için başkalarını güvensiz hissettirmeye çalışmak
Başkalarıyla karşılaştırılma korkusuyla rekabetçi etkinliklere katılmayı red ederler.
Her insanda aşağılık ve üstünlük kompleksi bir miktar bulunur. Aslında bazı konularda bizi harekete geçirende aşağılık kompleksidir. Ancak bazı insanlarda bu fazlasıyla vardır ve kişi bunun farkında değildir. Bu psikolojik sorunun tabiki tedavisi vardır ama en önemli öncelik kişinin bu sorunu kabul etmesidir.
Comments